Saturday, June 28, 2008

Spanja vs Ġermanja

Ġermanja, pajjiż bi storja ta’ sitt titli – maqsumin ugwalment bejn dawk mondjali u bejn Ewropej. Spanja, pajjiż bi storja ta’ titlu wieħed – Ewropew li seħħ erbgħa u erbgħin sena ilu. Id-differenza ma tieqafx hemm iżda. Mhux sempliċiment konfront ta’ bejn min rebaħ ħafna u min rebaħ ftit. Konfront ta’ tifel li dejjem l-ewwel fil-klassi imma forsi n-nerdiżmu tiegħu jimpedieh mill-popolarità tal-bqija tal-klassi, bejn minħabba għira u bejn nuqqas ta’ kapaċità li joffri kumpanija tajba. Spanja, forsi dak it-tifel li qabel l-eżamijiet juri ċertu kunfidenza u jidher li jipprometti, il-bqija tal-klassi trid toqgħod ħdejh għax cool, joffri argumenti mill-aqwa fil-filosofija u l-arti imma fil-matematika u l-fiżika – żewġ suġġetti ta’ bilfors ifalli.

Żewġ pajjiżi li għandhom il-qasmiet tagħhom. Fil-Ġermanja, l-qasma kienet iswed fuq l-abjad – ħajt li qasem il-belt ta’ Berlin u li spiċċajna b’żewġ stati. Il-Lvant kontra l-Punent. Politika kommunista kontra dik li tħaddan prinċipji kapitalisti, fejn is-suq soċjali ekonomiku jiddetta. Spanja, il-qasma hija aktar griża – pajjiż b’ħafna nazzjonijiet fih innifsu u li joħloq qsim bejn politika ċentralista, nazzjonalista u ta’ seperatiżmu. Staqsi persuna minn Barċellona, n-nazzjonalita tiegħu u jirrispondik ‘Katalan’. Rivalità li titraxxendi ruħha b’mod spettakolari fil-logħba s-sabiħa u li tagħtina wieħed mill-aqwa derby fl-Ewropa – Barċellona kontra Real Madrid.

Fuq naħa tal-munita għandna pajjiż li jagħżel lil Angela Merkel, ċentru-leminista bħala l-kap tiegħu. Persuna li mqabbla mal-ex Prim Ministru Ingliż Margaret Thatcher, bejn għax mara bħalha u aktar importanti minn hekk għax tħaddan ideoloġiji simili li tawha l-laqam ta’ ‘The Iron Frau’. U min-naħa l-oħra għandna pajjiż li jeleġġi lil Josè Zapatero bħala l-Prim Ministru tiegħu li huwa aktar magħruf bħala ‘Mr Nice Man’, mill-Partit Soċjalista Spanjol. Merkel rebħet lill-pubbliku billi wegħdet nuqqas ta’ qgħad u anqas burokrazija. Zapatero rebaħ lill-pubbliku Spanjol billi wiegħed li jirritorna t-truppi Spanjoli mill-gwerra tal-Iraq, wiegħed livell ta’ edukazzjoni aħjar u żied il-paga minima, kif ukoll legalizza żwiġijiet bejn persuni tal-istess sess. Jidher li fi Spanja l-moralità għadha punt li trebbaħ u ttellef elezzjoni. Il-vjaġġ innifsu huwa meqjus importanti daqs id-destinazzjoni.

Qabel ma beda dan il-kampjonat, kellna xi ħadd li jġorr aspettattivà, u ieħor li għandu ħolma, li dejjem ikollu qabel jibda kollox u ddumm għall-ewwel ftit imma titfarrak malli ssib l-ewwel iebes. Bħal mewġa li tara ġejja mill-bogħod kollha arja, u żżid fit-tul u l-għoli tagħha, tibla’ l-iskollijiet żgħar imma tispiċċa f’ragħwa malli ssib l-blat għoli. Spanja għelbet l-iskollijiet kollha b’ċertu stil u meta kien hemm bżonn b’reżilenza. L-attakk għamel xogħolu u skorja mingħajr ma kien ta’ detriment għad-difiża fejn f’ħames logħbiet ikkonċedew tlett darbiet biss. Mal-istil ma ġietx sagrifikata s-sustanza. Il-qalziet ġie meħjut sabiħ bħas-soltu u l-bwiet ma tħallewx imtaqqba għax ma jidhrux. U meta kien hemm bżonn jiġi mxammar ħalli jgħaddi mix-xmara li s-soltu tbeżża’ għax fiha ħafna stejjer ta’ sfortuni ma ddarrasx.

Ir-reżilenza leġġendarja Ġermaniża ma ddiżappuntantx. Sabet ruħha minn taħt u rrispondiet bħas-soltu. Webbset rasha bħas-soltu u bħas-soltu għaddiet tagħha. U issa sabet ruħha f’post li ilha ma ssib ruħha fih sitt snin u qiegħda taspira għall-podju li ilha ma titla’ tnax –il sena.

Il-Liga kontra l-Bundesliga, paella kontra frankfurters, rioja kontra birra, Löw kontra Aragones, Ballack kontra Senna, Shweinstiger kontra Silva, Klose kontra Torres. Stennija kontra ħolma, sudizzjoni kontra tehmiża.

Se jkollna stennija li tikkonferma ruħha, jew ħolma li ssir realtà. Kuntrasti u diversità magħqudin flimkien.

Friday, June 20, 2008

L'Oranje

Jimlew l-istadju bl-oranġjo, kulur li jiżboq kull kulur iehor bil-faċilita ta’ larinġa li meta tħallatha mal-vodka ġġiblek it-tazza lewnha. Biss bħall-vodka jagħtuk dik id-dehxa, jekk qiegħed tilgħab kontra u bħal-laringa jtaffulek l-ispirtu tal-vodka jekk qiegħed issegwi bħala spettatur newtrali, u d-dehxa tal-vodka tibqa’ hemmhekk biex tnessiek il-mundanità tal-ġurnata.

Kowċ mingħajr wisq esperjenza imma l-preżenza tiegħu titlob rispett għax wiehed mill-kbar kemm fl-Olanda, Milan u l-bqija tal-Ewropa. Għall-plejers Olandizi din tiswa ħafna. Is-soċjetà Olandiża tistmerr l-awtorità. Ir-rispett ma tiksbux bil-pożizzjoni. Ir-rispett tiksbu b’għemilek u bir-riżultati. F’dan il-kampjonat għamel kollox għoxrin sena’ ilu fl-1988, meta kien parti minn tim u skorja l-isbaħ gowl individwalista. Ħa u ta mit-tnejn, tema’ u kiel fl-istess ħin.

U flok is-soltu ġlied u battibekki, tidher li qiegħda tirrenja ċertu għaqda u spirtu ta’ ħbiberija. U meta tkun magħluq flimkien għal ġimgħat sħaħ, il-bżonn ta’ dan kollu huwa imperattiv. Għax jekk qiegħed taħdem ma’ min ma tantx tniżżel agħar milli għandek xi tgħid ma’ tad-dar. Trid tqatta’ ħin mall-kollegi aktar milli ma’ tal-familja. Ikkunsidra li qegħdin nitkellmu fuq logħba ta’tim sħiħ u skwadra, u l-importanza timmultiplika.

Il-polza tellgħathom fi grupp li tlaqqam tal-mewt. Taffew il-laqam fl-ewwel logħba mat-Taljani u rredikolawha fit-tieni logħba kontra Franza meta umiljaw lill-Blues, qatgħu biljett għall-kwarti tal-finali u għaqqdu seba’ gowls f’żewġ logħbiet kontra ir-rebbieha u l-finalisti tat-Tazza tad-Dinja ta’ sentejn ilu fi spazju ta’erbat’ijiem. Seba’gowls li kienu bizzejjed biex ovvjament jtellgħuhom fis-seba’sema.

U jumejn wara, urew is-saħħa fonda fl-iskwadra meta b’disa’ tibdiliet għamlu li m’ghamlux Franza u l-Italja billi għelbu lir-Rumanija b’ċertu facilità. U l-integrità ta’ Van Basten ma tmissetx. Wettaq it-tibdiliet fit-tim tiegħu, tibdiliet li kellu kull dritt li jwettaq biex it-tim tiegħu jibbenifika aktar il-quddiem, dritt li nkiseb biż-żewg rebħiet fil-ġimgħa ta’ qabel u f’isem l-isportività għamel minn kollox biex jeghleb lit-tim ta’quddiemu anke jekk jaf li seta’ elimina wieħed minn żewġ favoriti ohra. U l-momentum tat-tim ħallieh għaddej.
Sa issa Van Basten u l-klan sħiħ tiegħu paxxa l-għajn, waqt li għadda mill-eżami tal-kuxjenza. Il-larinġa qisha tal-istampi u minn ġewwa mhux mittiefsa

Saturday, June 7, 2008

Fejn kont?

Bil-Kampjonati Ewropej issa magħna, kont fuq is-sit tal-UEFA u hawnhekk inzertajt ħames mill-aqwa gowls li ġew skurjati f’din il-kompetizzjoni. Ħames gowls minn żminijiet differenti, plejers differenti, eri differenti u ċirkustanzi personali differenti. Bħala wieħed li l-emozzjonijiet u l-fanatiżmu tiegħi dejjem investejthom fi klabb wieħed, ħafna drabi ma jkun baqa’ xejn x’tinvesti lejn tim nazzjonali u kompetizzjoni bħal din. Li ntendejt iżda li minn dawn il- ħames gowls, ftakart fejn kont u x’kien għaddej minni dak iż-żmien f’erbgħa minnhom. Mhux sempliċiment il-logħba s-sabiħa imma ankè l-logħba tan-nostalġija.




Zinedine Zidane vs Ingilterra, Ewro 2004

Kont il-klabb tagħna. Għal xi raġuni qatt ma nsejjaħlu l-każin, imma dejjem il-klabb. Il-każin, dak tal-banda. Mal-ġurnata kont qiegħed Għajn Tuffieħa u niftakar bdew jidħlu r-riżultati tal-ħames MEP Maltin. U fil-għaxija erħejtha lejn il-klabb, l-istess post fejn qattajt staġun sħiħ inqatta qalbi, imma llum bdilt il-post tiegħi. Minflok bil-wieqfa quddiem it-televiżjoni, kont fuq is-sufan, jew aħjar bank bil-cushions, rilassat insegwi minn distanza. L-Ingliżi marru 1-0 minn fuq u ftit wara David Beckham falla penalty. L-istima eżorbitanti ta’ dan il-plejer qatt ma stajt nifimha. Imma umbgħad illum barmil żejt jlaħħaq $139. Plejer tajjeb iva, imma kbir le. Imma miegħu dejjem ġarr ċirklu sħiħ miegħu u li bħalissa qiegħed l-Istati Uniti jikkonferma li Alla jlaqqa’.

Fil-ħin miżjud, Franza rebħu free-kick, ftit barra mill-kaxxa l-kbira. Zinedine Zidane ħa l-inkarigu. Zidane għalija kuntlarju għal min kif għadni kif semmejt kien plejer enormi mhux sempliċiment tajjeb u sa issa wieħed mill-aktar plejers favoriti tiegħi li qatt ma libsu l-flokk aħmar ta’ Liverpool u li nitpaxxa nħares lejh biss. Qatt ma kellu ċirkli jduru miegħu u dak fil-kotba tiegħi jtellgħulu ħafna punti żejda. Umli u fl-istess ħin juri superjorità. Stramb u fl-istess ħin meta toħroġ tridu miegħek. Kuntrast ta’ karattru li jitrasmettieh fil-logħba tiegħu. U dakinhar fl-aħħar ħinijet hekk reġa’ kkonfermah. Ħares naħa u tefa’ l-ballun fix-xibka n-naħa l-oħra, b’kuntrast ta’ sempliċità ma’ ġenjalità.
João Pinto vs Ingilterra, Ewro 2000

L-Ingliżi dak iż-żmien kienu taħt Kevin Keegan, kowċ li jħobb jattakka daqs li kieku qiegħed jilgħab fit-triq. Kieku kien tabib, tmur għandu b’tqaħqiħa u jispiċċa jaqlalek griżmejk ħa jkun ċert li ma terġax tqaħqaħ darba oħra u ta’ madwaru jgħidu kemm iħobb ix-xogħol.

Kienet ġurnata fejn kelli darsa ilha ttektek u bdejt nixrob il-vodka biex inmewwitha. L-Ingliżi sabu ruħhom 2-0 minn fuq imma l-Portugiżi bdew ġejjin u sabu d-dro b’dan il-gowl mill-isbaħ, fejn wara kross Pinto qabeż minn tulu u ħa l-ballun bir-ras. Il-ballun ħabat mal-lasta imma bħala ġustizzja mal-qabża tiegħu l-ballun daħal ġewwa.

L-għada mort għax-xogħol normali imma kelli nitlaq wara ftit għax id-darsa baqgħet ittektek u x-xogħol ma kienx hemm vodka. Id-dentist iżda ma kellux x’jaqsam ma’ Keegan. Qalgħali d-darsa biss flok ix-xedaq sħiħ.


Vladimir Beschastnykh vs Repubblika Ċeka, Ewro 1996

Kien is-sajf tal-1996. Is-sena li spiċċajt il-ħames snin tal-iskola sekondarja u għal darba l-eżamijiet kienu tlestew qabel il-kampjonati. Bdejt intiehem aktar il-liberta li ridt insostni bl-ewwel xogħol tiegħi tas-sajf. Dakinhar ta’ dan il-logħba kien hemm il-Ġermanja u l-Italja mill-istess grupp fl-istess ħin. Niftakarni nispiċċa ftit qabel mix-xogħol ta’ waiter u ma’ min kont naħdem wassalni sal-pjazza. Kien baqagħli ftit ieħor biex nasal id-dar u biex ma nitlef xejn dħalt fl-ewwel bar ħa nsegwi x’inhu għaddej. Kien il-Lord Nelson, li llum minn bar fejn kien il-mekka ta’min iħobb il-logħob tan-nar inqaleb f’ristorant ta’ ċertu klassi. U flok logħob tan-nar x’aktarx jissemmew ħafna logħob ta’ figuri min-negozjanti jippranzaw.

Dan il-gowl attwalment ma rajtux iseħħ direttament. Ħasra. Beschastnykh irċieva l-ballun f’territorju mejjet, dar u flok ra lil min ħa jqassmu, fajjar xutt fejn il-gowler qatt ma seta jġib. B’dan il-gowl it-Taljani kienu jgħaddu mill-grupp, imma li baqa’ f’moħħi u bħalissa qed narah ċar daqs il-kristall li eżatt wara li dħalt fil-bar iċ-Ċeki ġabu d-dro, li fisser li biċ-ċirkustanzi kif inhuma t-Taljani jinqalgħu. It-televiżjoni tal-Lord Nelson ovvjament kien fuq il-logħba tat-Taljani imma għamel kollegament malajr ma’ Anfield, fejn kienet qed tintlgħab il-logħba tar-Russi. U wara ffoka fuq Arrigo Sacchi li kien il-kowċ tal-Italja dak iż-żmien. U kien bniedem li jew tħobbu jew tobogħdu u niftakar kulħadd fil-bar jagħmel il-qrejjen lejh.

U wara tlajt bil-mod lejn id-dar, f’dik l-arja sajfija nidħak għax it-Taljani nqalgħu.


Marco Van Basten vs Russja, Ewro 1988

Żgur l-aktar gowl spettakolari minn dawn l-erbgħa u l-aktar sinjifikattiv meta tqis li sar fil-finali u wassal lill-Olanda jirbħu l-ewwel unur internazzjonali. Li m’għamilx Johann Cruyff, għamlu Van Basten u sħabu. Kross minn fuq ix-xellug lejn Van Basten, fejn dan tal-aħħar kien f’pożizzjoni angolatissima. Disgħa u disgħin plejer minn mija kien jara kif se jqassam lura. Ma kellu ebda dritt jiskorja. Imma Van Basten kien wieħed minn dawk il-wieħed minn mija jew aħjar minn elf li s-sens komun ma kienx jgħodd għalih għax kien ‘il fuq minnu u b’volley sammar il-ballun fix-xibka. Flok sempliċiment jirrestawra joħroġ arti oħra mit-tiġrif.

Dakinhar b’moħħ ta’ tifel dan il-gowl m’apprezzajtux wisq. Fil-fatt żammejt kontra l-Olanda, għax Van Basten, Gullit u Rijkaard kienu mal-Milan. Nofs il-klassi kienet magħhom, jien kont l-uniku wieħed mal-Liverpool u kienu jaqbdu miegħi. Niftakarni r-Russi kienu jiġbduni wkoll, bil-flokk kollu aħmar u CCCP fuq il-flokk. U missieri dejjem jgħidli li r-referees dejjem kontrihom għax Kommunisti. U l-ġibda lejn il-ħmar magħkus minn dejjem kienet hemm. Dakinhar imma lagħbu bl-abjad. U dakinhar għamel differenza għalija għax mort għand ħabib tagħna nara l-logħba biex naraha fuq it-televiżjoni tal-kulur flok fuq il-black and white tagħna.

Mitt elf skrin plasma llum imma diffiċli juru gowl isbaħ minn dan.